Bilansowe i podatkowe zamknięcie roku w instytucjach kultury + wzory do pobrania

Praktyczne wyjaśnienie dotyczące sporządzania sprawozdania finansowego za 2022 r. w instytucjach kultury.

Celem publikacji jest dostarczenie wytycznych i wyjaśnień związanych z zamknięciem 2022 r. przez Instytucje Kultury oraz z rozliczeniem podatkowym (CIT-8) mającym wpływ na prawidłowe sporządzenie sprawozdania finansowego za 2022 r.

Książka wskazuje nowe regulacje wprowadzone przez KSR 15 „Przychody ze sprzedaży wyrobów, półproduktów, towarów i materiałów” oraz przedstawia wpływ wojny na Ukrainie na sprawozdanie finansowe, jak również wpływ zmian wartości ekonomicznych, w tym stóp procentowych na wycenę w rachunkowości.

Publikacja wskazuje i omawia wiele problemów i zagadnień, które zostały zidentyfikowane przez organy kontrolne gmin, powiatów, województw, oraz NIK i RIO, jako błędnie ujęte w obszarach działalności organizacyjnej, rachunkowej, finansowej przez państwowe i samorządowe Instytucje Kultury. Chodzi tu m.in. o błędy związane z organizacją samorządowej lub państwowej IK, w zakresie łączenia kultury ze sportem, turystyką i rekreacją oraz na dopuszczalną prawem ingerencję organizatora w zakres czynności realizowanych przez IK. Zwrócono również uwagę na błędną identyfikację czynności realizowanych przez IK jako czynności statutowe odpłatne i nieodpłatne oraz prowadzone jako działalność gospodarczą, wskazując na ich niewłaściwą ewidencję rachunkową i podatkową, mającą negatywny wpływ na ostateczne ustalenie wyniku finansowego podmiotu.

W książce przedstawiono jak wypełniać poszczególne wiersze i kolumny sprawozdania finansowego za 2022 r. oraz na przykładzie jak sporządzić formularz podatkowy CIT-8, za 2022 r. Dodatkowo znajdą się w niej liczne przykłady i schematy księgowe, jak również wypełnione dokumenty poprzedzone założeniami liczbowymi. 

W związku z występującymi zagrożeniami (wojna na Ukrainie, COVID-19), w księgach rachunkowych IK i w konsekwencji – w sprawozdaniu finansowym tych instytucji mogą wystąpić przykładowo poniższe skutki:

• zmiany w przychodach,
• zmiany w kosztach,
• zwiększenie należności zagrożonych, a w efekcie konieczność tworzenia odpisów aktualizujących i ich wzrost,
• pogorszenie płynności finansowej, a w efekcie wzrost zobowiązań,
• trudności w kontynuowaniu realizacji środków trwałych w budowie ze względu na ograniczone źródła ich finansowania,
• możliwość utraty kontraktów w związku z pandemią COVID-19 oraz wojną w Ukrainie.

Należy pamiętać, że sprawozdania finansowe za 2022 r. muszę mieć formę elektroniczną oraz ustrukturyzowaną. Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych (tu: samorządowe i państwowe instytucje kultury) niewpisani do rejestru przedsiębiorców KRS, obowiązani do sporządzenia sprawozdania finansowego, przekazują e-sprawozdania wyłącznie do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. Robią to za pomocą środków komunikacji elektronicznej, tj.

• o z wykorzystaniem bezpłatnej dedykowanej aplikacji dostępnej w zakładce Aplikacja.
• o poprzez przeznaczony do tego interfejs webAPI (np. z wykorzystaniem dostępnych na rynku aplikacji komercyjnych).

Jak wskazano, do sporządzenia sprawozdania finansowego za 2022 r. można dalej wykorzystać bezpłatną Aplikację udostępnioną na stronie MF. Należy pamiętać, że Aplikacja jest tylko narzędziem do zapisania sprawozdania w strukturze logicznej. Nie liczy, nie podsumowuje, nie przenosi, trzeba samodzielnie wszystko do niej wpisywać. Dlatego zanim instytucja kultury zacznie wprowadzać informacje do Aplikacji, powinna sprawozdanie finansowe za 2022 r. przygotować w Excelu (plik w formacie xls) albo wygenerować plik ze sprawozdaniem z programu księgowego, którego używa. W związku z tym do książki zamieszczony jest gotowy do ściągnięcia plik Excel ze sprawozdaniem finansowym.

IK muszą pamiętać, że oprócz wprowadzonych danych do Aplikacji, muszą dodatkowo zrobić skan/zdjęcie informacji dodatkowej jako załącznika, a następnie sprawozdanie finansowe za 2022 r. wraz z kolejnymi załącznikami (również z dodatkowym skanem/zdjęciem uchwały o zatwierdzeniu oraz opinią biegłego – jeśli badał ) przekazać do Szefa KAS w ciągu 10 dni od daty zatwierdzenia. Należy pamiętać, że instytucje kultury składają również deklarację CIT-8 w terminie do 31 marca następnego roku, np. za 2022 r. – do 31.3.2023 r. (piątek).

W związku z nowelizacją ustawy CIT, wprowadzoną ustawą wdrażającą Polski Ład, która obowiązuje od 1.1.2022 r., wprowadzono zmiany w niektórych wzorach formularzy podatkowych obowiązujących w podatku dochodowym od osób prawnych oraz zmieniono dotychczasowe zasady procedowania i ogłaszania wzorów formularzy w podatkach dochodowych: w PIT (art. 45b) oraz w CIT (art.28a). Wzory te, w formie dokumentu elektronicznego od 1.1.2022 r przez Ministra właściwego do spraw finansów publicznych udostępniane są w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu. Rozliczenia podatkowego przez IK należy dokonać na formularzu w wersji dalej obowiązującej (za 2021 r. był CIT-8(31), a załącznik na formularzu CIT-8/O(17)), chyba że zostaną wprowadzone nowe druki jak to uczyniono za 2021 r. dopiero w ostatnich dniach marca 2022 r.

Książka wyjaśnia zagadnienia problemowe związane m.in. z:

• Sprawozdaniem finansowym w formie elektronicznej i ustrukturyzowanej,
• Prowadzeniem rachunkowości (w tym dotyczących ewidencji księgowej),
• Wpływem COVID-19 wojny w Ukrainie na sprawozdawczość i ewidencję,
• Ujmowaniem zdarzeń do odpowiednich okresów sprawozdawczych,
• Dotacjami i odsetkami,
• Środkami trwałymi, wartościami niematerialnymi i prawnymi oraz amortyzacją,
• Aktywami obrotowymi,
• CIT-8,
• Sprawozdaniami z operacji finansowych oraz sprawozdaniami statystycznymi,
• Ewidencją księgową.

Dzięki publikacji dowiesz się m.in.:

• Kiedy działalność statutowa staje się działalnością gospodarczą?
• W jakiej formie IK może pobierać opłaty za jednorazowe spotkania lub zajęcia cykliczne, np. przelew, gotówka czy terminal płatniczy?
• Czy należy podpisywać umowy z uczestnikami (np. opiekunami) zajęć, czy też wystarczą tylko karty zgłoszeniowe?
• Jak przygotować sprawozdanie finansowe za pomocą Aplikacji dostępnej na stronie MF?
• Jaka jest procedura podpisywania sprawozdania finansowego za pomocą profilu zaufanego (ePUAP)?
• Czy stratę z lat ubiegłych należy wykazywać w bilansie ze znakiem ujemnym, czy też należy ją przeksięgować na fundusz rezerwowy lub fundusz instytucji kultury?
• Jakie są zasady kwalifikacji dokumentów do odpowiednich okresów sprawozdawczych?
• Jak ujmować w księgach IK koszty z przełomu roku, np. koszty ubezpieczeń majątkowych?
• Jak ujmować w księgach rachunkowych korekty błędów popełnionych w poprzednich latach obrotowych?
• Jak ujmować w księgach dotacje podmiotowe,
• Czy jest możliwe rozliczanie dotacji podmiotowej wydatkami (czyli kasowo) – jak obronić zasadę memoriału,
• Jak ujmować dotacje w rachunku z przepływów pieniężnych (cash flow),
• Jak powinien być przekazany majątek od organizatora dla IK,
• Jak wyceniać i księgować środki trwałe (w tym otrzymane w formie darowizny czy wytworzone we własnym zakresie)?
• Jaka jest procedura urealnienia wartości aktywów bilansowych w IK?
• Jak dokonywać odpisów amortyzacyjnych gdy w skład danego środka trwałego wchodzą części składowe oraz dodatkowe (peryferyjne)?
• Jak w księgach IK przebiega ewidencja wartości sprzedanych materiałów i towarów; jakie uproszczenia mogą być stosowane w tym zakresie?
• Jak ujmować w księgach rachunkowych aktywa niskocenne?
• Jaka jest różnica między finansowym rachunkiem wyników a zeznaniem podatkowym CIT-8?
• Jak ujmować w księgach czynne i bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów?
• Jak odróżnić rezerwy od rozliczeń międzyokresowych?

Książka skierowana jest do księgowych instytucji kultury oraz organów kontrolnych instytucji kultury. Stanowi przydatne narzędzie przy zamknięciu ksiąg rachunkowych za 2022 r.