Doręczenia elektroniczne. Zmiany w procedurze administracyjnej, podatkowej i egzekucyjnej

Praktyczne omówienie e-doręczeń w sektorze publicznym – zmiany zaczną obowiązywać od 10 grudnia 2023 r.

System doręczeń elektronicznych funkcjonujących w dotychczasowym kształcie, w ramach szeroko rozumianej administracji publicznej, podlegał wielokrotnej krytyce. Zasadnicze uwagi odnosiły się przede wszystkim do tego, iż osoba fizyczna, prawna czy jednostka organizacyjna nawet gdy założyła konto na e-PUAP-ie i tak musiała w każdej sprawie administracyjnej, podatkowej czy egzekucyjnej wnioskować o doręczenia za pośrednictwem komunikacji elektronicznej. Zmniejszało to istotnie efektywność doręczeń elektronicznych, a dodatkowo obciążało te podmioty dodatkowym obowiązkiem. Wykazywano także, iż mankamentem dotychczasowego sposobu doręczeń elektronicznych jest to, iż podmiot posiadający konto na e-PUAP-ie miał ograniczony dostęp do korespondencji wysłanej na ten adres a nieodebranej w odpowiednim czasie. Środkiem zaradczym na te oraz inne problemy ma być nowowprowadzona ustawa z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (t.j. Dz.U z 2023 r. poz. 285).

Umocowanie w przepisach prawa publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego (PURDE) oraz publicznej usługi hybrydowej (PUH) oznaczać będzie, że ich wykorzystanie w komunikacji między stronami będzie metodą skuteczną prawnie na równi z wysłaniem tradycyjnego listu poleconego za potwierdzeniem odbioru lub doręczeniem osobistym. W pierwszej kolejności do wdrożenia systemu e-doręczeń zobowiązana będzie następująca grupa podmiotów:

• organy administracji rządowej oraz jednostki budżetowe obsługujące te organy,
• inne organy władzy publicznej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz jednostki budżetowe obsługujące te organy,
• podmioty zaufania publicznego, tj. adwokaci, radcy prawni, doradcy podatkowi, doradcy restrukturyzacyjni, rzecznicy patentowi, notariusze,
• podmioty niepubliczne wpisywane do KRS,
• ZUS, KRUS, NFZ.

Publikacja od strony praktycznej przedstawia nowy model doręczeń i to nie tylko elektronicznych. Trzeba podkreślić, że wskazany wyżej akt prawny dokonał także zmian w przepisach ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa czy ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, wprowadzając tzw. wiążąca hierarchię doręczeń.

Doręczenia elektroniczne mają się stać powszechnym instrumentem wymiany korespondencji pomiędzy podmiotami publicznymi i niepublicznymi, i to nie tylko w sferze gdzie organ administracji publicznej działa korzystając ze swojego władztwa administracyjnego, ale i tzw. stosunkach cywilnoprawnych. Poza tym publikacja przybliży także jak realizować wprowadzone metody doręczeń, aby realizacja władzy publicznej nie mogła być uznana jako niezgodna z prawem i naruszająca prawa do czynnego udziału w postępowaniach.

W publikacji przedstawiono zagadnienia dotyczące m.in.:

• bazy adresów do doręczeń elektronicznych – rejestru publicznego, prowadzonego w systemie teleinformatycznym przez ministra właściwego do spraw informatyzacji,
• adresu do doręczeń elektronicznych – podmiotów zobowiązanych, zasad tworzenia, aktualizacji i wykreślania z bazy adresów,
• usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego – publicznej i kwalifikowanej,
• doręczania korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi hybrydowej,
• zmian w procedurach administracyjnych, podatkowych i egzekucyjnych.