Dotacje oświatowe + wzory do pobrania

Książka omawia obowiązujące od 1.1.2025 r. sposoby wyliczania dotacji w oparciu o prognozowaną kwotę potrzeb oświatowych, co ma wpływ na: ustalenie wysokości dotacji oświatowej, w tym na uczniów niepełnosprawnych, aktualizację kwoty dotacji oświatowej oraz na treść uchwał dotacyjnych. Uwzględnia nową metryczkę podziału łącznej kwoty potrzeb oświatowych dla jednostek samorządu terytorialnego.

W związku z nową ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2024 r. poz. 1572), która wprowadziła nowy sposób finansowania JST, w tym w zakresie oświaty oraz nową delegacją dla ministra właściwego do spraw edukacji, w dniu 1.1.2025 r. weszły w życie:

• zmiany w ustawie z 27.10.2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych oraz 
• rozporządzenie Ministra Edukacji z 18.12.2024 r. w sprawie sposobu podziału łącznej kwoty potrzeb oświatowych między jednostki samorządu terytorialnego w roku 2025 (Dz.U. z 2024 r. poz. 1930), które zawiera sposób obliczania udziału środków na oświatę w otrzymywanej przez JST subwencji.

Nowa ustawa o dochodach i wyszczególnione powyżej nowelizacje wprowadzają m.in.:

• zmianę definicji legalnej z „części oświatowej subwencji ogólnej” na „kwotę potrzeb oświatowych”;
• zwiększenie liczby wag oraz zmianę ich wartości;
• nowe wagi na uczniów uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi lub z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera – uzależnienie ich wartości od liczby godzin wsparcia;
• większe wsparcie dla uczniów z niepełnosprawnościami i uczniów przedszkolnych;
• zwrócenie uwagi na prawidłowe dokumentowanie podejmowanych działań przez szkoły i przedszkola;
• zwiększenie kwoty potrzeb oświatowych na jednego ucznia przy ustalaniu dotacji w 2025 r. o 0,9%. Powoduje to zwiększenie tych dotacji, dla których podstawą jest przewidziana kwota potrzeb oświatowych, ale też – przy obliczaniu PKD – zwiększenie odejmowanej od wydatków bieżących kwot potrzeb uczniów niepełnosprawnych, skutkujące zmniejszeniem PKD;
• uwzględnienie liczby uczniów z Ukrainy przy wyliczaniu wydatków bieżących i statystycznej liczby uczniów;
• uwzględnianie przewidzianej w algorytmie wagi na uczniów przedszkolnych w wieku 3–5 lat przy obliczaniu dotacji na uczniów niepełnosprawnych w placówkach wychowania przedszkolnego;
• naliczanie kwoty potrzeb oświatowych według liczby uczniów i ich rodzajów z SIO na 15 czerwca, a statystycznej liczby uczniów do PKD według SIO na 30 września.

Ponadto w 2025 r. wprowadzono przepisy przejściowe, polegające na:

• zwiększeniu wyliczonych na podstawie przepisów ustawy i metryki łącznej kwoty potrzeb oświatowych o 0,9% – przepisy te zostały wprowadzone przez nową ustawę o dochodach JST;
• zniesieniu dolnych (75%) i górnych (150%) ograniczeń kwot dotacji po aktualizacji –przepisy te zostały wprowadzone związku z ustawą okołobudżetową na 2025 r.

Ponadto zgodnie z art. 71a ust. 1 ustawy z 1.10.2024 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1473 ze zm.) w latach 2024–2026 przy ustalaniu wysokości podstawowych kwot dotacji oraz wskaźnika zwiększającego nie uwzględnia się zaplanowanych odpowiednio na 2024 r., 2025 r. i 2026 r. w budżecie JST wydatków bieżących związanych z usuwaniem skutków szkód powstałych w wyniku działania intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r. w budynkach odpowiednio przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek, o których mowa w art. 2 pkt 7 i 8 ustawy z 14.12.2016 r. – Prawo oświatowe, położonych na terenie gmin wskazanych w przepisach.

W książce przedstawiono liczne przykłady dotyczące m.in.:

• sprawdzenia limitów zmiany kwoty dotacji ustalonych zgodnie z art. 43 ust. 5 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych;
• ustalenia wysokości dotacji oświatowych w gminie dla placówek wychowania przedszkolnego (przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych);
• obliczania zaktualizowanej statystycznej liczby uczniów niepełnosprawnych stosowanej do obliczenia potrzeb oświatowych pomniejszających wydatki bieżące;
• obliczenia kwoty dotacji po pierwszej aktualizacji na jednego ucznia oraz po aktualizacji październikowej na jednego ucznia (według literalnego brzmienia ustawy o finansowaniu zadań oświatowych),
• wyliczania dotacji na podstawie metryczki kwoty potrzeb oświatowych z uwzględnieniem szczególnych rozwiązań mających zastosowanie w 2025 r.

Dzięki tej publikacji dowiedzą się Państwo m.in.:

• jak obliczyć podstawową kwotę dotacji w 2025 r. dla różnych jednostek oświatowych (m.in. ustalanie wydatków bieżących i statystycznej liczby uczniów);
• jak obliczyć dotacje według wag przewidzianych w algorytmie podziału łącznej kwoty potrzeb oświatowych;
• jak ustalić dotację na słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych i dotację za zdany egzamin zewnętrzny;
• jak dokonywać aktualizacji ustalonej kwoty dotacji;
• jaki jest zakres danych uwzględnianych w poszczególnych aktualizacjach kwot dotacji;
• jak przekazywać dotację po aktualizacji;
• jak obliczyć wskaźnik zwiększający;
• na jakie zadania można wydatkować dotację, czyli jakie wydatki ponoszone przez beneficjenta są wydatkami kwalifikowanymi;
• jak ustalać dotacje na uczniów niepełnosprawnych i jak je rozliczać;
• jak sporządzić obligatoryjne i fakultatywne uchwały dotacyjne;
• jak kontrolować wykorzystanie dotacji oświatowej oraz liczbę uczniów w dotowanej jednostce;
• jak dochodzić zwrotu dotacji podlegającej zwrotowi do budżetu;
• jak wnioskować o zastosowanie ulgi w spłacie kwoty dotacji przypadającej do zwrotu;
• jak rozliczyć się z inną gminą.

Książka zawiera również wzory dokumentów możliwych do pobrania z repozytorium dołączonego do książki. Są to m.in.:

I. Wzory uchwał

• uchwała (podstawowa) z art. 38 ust. 1 FinZadOśwU rady miasta na prawach powiatu (z mocy art. 92 SamPowiatU zawiera regulacje właściwe gminie i powiatowi) w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w art. 15–21, 25, 26 i 28–31a FinZadOśwU, trybu przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania, zakresu danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, terminu przekazania informacji o liczbie odpowiednio dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków, uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, uczniów objętych branżowym szkoleniem zawodowym lub słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych, o których mowa w art. 34 ust. 2 FinZadOśwU, oraz terminu i sposobu rozliczenia wykorzystania dotacji;
• uchwała (podstawowa) rady gminy (rady miasta) z art. 38 ust. 1 FinZadOśwU w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w art. 15–21, 25 i 26 FinZadOśwU, trybu przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania, zakresu danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, terminu przekazania informacji o liczbie odpowiednio dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków, uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, oraz terminu i sposobu rozliczenia wykorzystania dotacji;
• uchwała (podstawowa) rady powiatu z art. 38 ust. 1 FinZadOśwU w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w art. 25, 26, 28–31a FinZadOśwU, trybu przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania, zakresu danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, terminu przekazania informacji o liczbie uczniów, wychowanków, uczniów objętych branżowym szkoleniem zawodowym lub słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych, o których mowa w art. 34 ust. 2 FinZadOśwU, oraz terminu i sposobu rozliczenia wykorzystania dotacji;
• uchwała rady powiatu lub rady miasta na prawach powiatu z art. 145g FinZadOśwU, (warunkowo) podejmowana w latach 2025 i 2026, w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w art. 145c ust. 1 FinZadOśwU, dla prowadzonych przez osoby prawne niebędące JST oraz osoby fizyczne branżowych centrów umiejętności, trybu przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystania dotacji, w tym zakresu danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz terminu i sposobu rozliczenia wykorzystania dotacji;
• uchwała rady powiatu lub rady miasta na prawach powiatu z art. 145h FinZadOśwU (fakultatywna) w sprawie wyrażenia zgody na czas określony na udzielenie dotacji dla prowadzonych przez osoby prawne niebędące JST oraz osoby fizyczne branżowych centrów umiejętności, w wysokości wyższej niż określona w art. 145c ust. 1 FinZadOśwU;
• uchwała (fakultatywna) rady powiatu (rady miasta na prawach powiatu) z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 38 ust. 1 FinZadOśwU sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji dla prowadzonych przez osoby prawne niebędące JST lub przez osoby fizyczne publicznych placówek z art. 2 pkt 3–6 i 10 PrOśw, określenia ich wysokości oraz trybu przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania, w tym zakresu danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, terminu przekazania informacji o liczbie odpowiednio uczniów, wychowanków, uczestników zajęć lub słuchaczy, o których mowa w art. 34 ust. 2 FinZadOśwU, oraz terminu i sposobu rozliczenia wykorzystania dotacji;
• uchwała (fakultatywna) rady powiatu (rady miasta na prawach powiatu) z art. 32 ust. 2 w zw. z art. 38 ust. 1 FinZadOśwU sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji dla prowadzonych przez osoby prawne niebędące JST lub przez osoby fizyczne branżowych szkół II stopnia prowadzących kształcenie w formie dziennej, w których zorganizowano internat, oraz dla niepublicznych placówek, o których mowa w art. 2 pkt 3–6 i 10 PrOśw, określenia ich wysokości, trybu przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania, w tym zakresu danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, terminu przekazania informacji o liczbie odpowiednio uczniów, wychowanków, uczestników zajęć lub słuchaczy, oraz terminu i sposobu rozliczenia wykorzystania dotacji;
• uchwały rady gminy (miasta) z art. 22 ust. 3 FinZadOśwU o Regulaminie otwartego konkursu ofert oraz kryteriów wyboru ofert celem wyłonienia podmiotów realizujących obowiązki gminy (miasta) w zakresie zapewnienia dzieciom prawa do korzystania z wychowania przedszkolnego;
• uchwała rady gminy (fakultatywna, przykładowa) z art. 39 ust. 1 FinZadOśwU w sprawie wyrażenia zgody na czasowe udzielenie dotacji w wysokości wyższej niż określona w art. 16 ust. 1 FinZadOśwU, na ucznia niebędącego uczniem niepełnosprawnym przedszkola publicznego prowadzonego przez osoby prawne niebędące JST lub osoby fizyczne;
• uchwała (fakultatywna, przykładowa) rady powiatu (miasta na prawach powiatu) z art. 39 ust. 1 FinZadOśwU w sprawie wyrażenia zgody na czasowe udzielanie dotacji dla prowadzonych przez osoby prawne niebędące JST lub osoby fizyczne niepublicznych szkół, w których jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, w wysokości wyższej niż określona w art. 26 ust. 1 FinZadOśwU.

II. Pozostałe wzory:

• Skarga na uchwałę,
• Skarga na czynność ustalenia wysokości dotacji,
• Upoważnienie do kontroli dotowanej jednostki oświatowej,
• Protokół kontroli dotowanej jednostki,
• Wystąpienie pokontrolne do kontrolowanej jednostki,
• Zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego,
• Wszczęcie postępowania w sprawie określenia dotacji podlegającej zwrotowi,
• Zawiadomienie strony o dołączeniu do protokołu dokumentów zgromadzonych w trakcie kontroli,
• Wezwanie świadka na przesłuchanie,
• Zawiadomienie strony o przeprowadzeniu dowodu w postaci przesłuchania świadka,
• Zawiadomienie strony o możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym,
• Decyzja określająca dotację podlegającą zwrotowi,
• Podanie do samorządu o umorzenie dotacji podlegającej zwrotowi,
• Decyzja w sprawie umorzenia dotacji podlegającej zwrotowi,
• Wniosek o wszczęcie egzekucji administracyjnej,
• Wniosek o udzielenie zezwolenia na założenie szkoły publicznej,
• Zgłoszenie do ewidencji szkół i placówek niepublicznych,
• Zaświadczenie o wpisie do ewidencji szkół i placówek niepublicznych.

Książka adresowana jest do wydziałów oświatowych JST oraz niepublicznych jednostek oświatowych, jak również do skarbników i dyrektorów oraz księgowych przedszkoli, szkół i placówek niesamorządowych (publicznych i niepublicznych prowadzonych przez osoby fizyczne i prawne inne niż samorząd), którzy otrzymują dotacje oświatowe na swoje placówki.