Kalejdoskop ucznia Czytanie klasa 2 szkoła podstawowa

Tytuł wchodzący w skład serii publikacji dodatkowych Kalejdoskop ucznia, których celem jest ćwiczenie głównych umiejętności w kl. 1–3, takich jak czytanie, pisanie i liczenie. Publikacje mają poszerzać i pogłębiać wiedzę oraz umiejętności uczniów. Mogą być wykorzystane do zadawania pracy domowej lub jako materiał dodatkowy (uzupełniający) do wykonywania przez uczniów w trakcie zajęć w szkole.

Uniwersalny, okołocyklowy zeszyt o objętości 112 stron zawiera 16 tekstów ułożonych zgodnie z porami roku.

Połączenie w jednej publikacji zadań, dzięki którym dziecko może ćwiczyć pisanie i mówienie (wypowiadanie się w formie ustnej i pisemnej), czyli głównych umiejętności przenikających się wzajemnie w procesie edukacji. Taka zawartość publikacji nie tylko oddaje zintegrowany charakter edukacji w klasach 1–3, lecz także jest wygodna dla nauczyciela, który ma do dyspozycji ciekawe ćwiczenia z różnych obszarów w jednym zeszycie.

Koncepcja zeszytu jest oparta na tekstocentryzmie – założeniu dydaktycznym, zgodnie z którym tekst staje się podstawą działań dydaktycznych, płaszczyzną wspólną nauki o literaturze, kulturze i języku. Zamieszczone w zeszycie teksty, zróżnicowane tematycznie i gatunkowo, można podzielić na dwa zasadnicze rodzaje: teksty literackie i teksty informacyjne, a podział ten wynika z dwóch podstawowych celów czytania: czytania dla przeżycia literackiego i czytania dla uzyskania i wykorzystania informacji.

Teksty literackie:
– opowiadania o tematyce społeczno-wychowawczej napisane przez znanych i cenionych autorów, takich jak: Zofia Stanecka, Marian Orłoń, Wiera Badalska, Łukasz Wierzbicki
– wiersze Danuty Wawiłow, Joanny Kulmowej, Michała Rusinka
– Bajka Henryka Sienkiewicza.

Teksty nieliterackie:
– tekst przyrodniczy Wojciecha Mikołuszki, a także komiks Tomasza Samojlika
– teksty użytkowe (np. wywiad z wolontariuszem).

Ćwiczenia zawarte w publikacji kształcą umiejętność czytania ze zrozumieniem, interpretowania tekstu, wypowiadania się na jego temat, wnioskowania na podstawie treści oraz wyrażania własnego zdania. Każdy tekst jest także punktem wyjścia do ćwiczeń, przede wszystkim w mówieniu.

Struktura zestawu
Ćwiczenia przed tekstem (wprowadzające) budują kontekst do rozumienia właściwego tekstu. Przygotowanie ucznia do odbioru tekstu literackiego polega na poprzedzeniu lektury takimi ćwiczeniami, które wywołują w dziecku aktywność emocjonalną lub intelektualną korzystną dla odbioru tekstu.

Ćwiczenia do tekstu prowadzą ucznia przez tekst, tak aby od poziomu informacyjnego przejść do interpretacji – odkrywania głównego sensu, celu lub przesłania tekstu. Aby uczeń mógł odpowiedzieć na pytania i wykonać ćwiczenia, musi: analizować tekst, porządkować i porównywać informacje, wyciągać wnioski, rozpoznawać związki przyczynowo-skutkowe, zastanawiać się nad postawami i zachowaniem bohaterów oraz wydarzeniami, stawiać hipotezy interpretacyjne, które będą weryfikowane w toku lekcji, wyrażać własne opinie o przeczytanych tekstach i badać ich konstrukcję. Wszystkie te działania dzięki odpowiednio zaplanowanym zadaniom są dostępne nawet dla najmłodszych uczniów.

Ćwiczenia dodatkowe (wychodzące poza tekst) dają pretekst do aranżowania sytuacji dydaktycznych, w których następuje zmiana ról: uczeń z odbiorcy zmienia się w twórcę. To niezwykle pożyteczna metamorfoza, która pozwala na rozwijanie w zbalansowany sposób zarówno kompetencji odbiorczych, jak i nadawczych, a przede wszystkim aktywizuje ucznia.

Celem pracy z zeszytem „Czytanie” jest przede wszystkim rozbudzanie w dzieciach zamiłowania do czytania oraz rozwijanie ich kompetencji odbiorczych, takich jak wydobywanie z tekstu informacji, interpretowanie znaczeń oraz badanie, jak tekst jest skonstruowany. Zamieszczone tu teksty mają inspirować dziecko do czytania (budować nawyki literackie, kształtować przyszłych czytelników), a także skłaniać do pokonywania trudności w czytaniu (jeśli takie jeszcze pojawią się w klasie 2), dzięki temu, że są to teksty, które opowiadają ciekawe historie lub przekazują interesujące dla odbiorcy w tym wieku informacje, poruszają problemy, które są uniwersalne i dotykają wartości bliskich dzieciom.

W każdym zestawie są teksty, które nauczyciel powinien głośno przeczytać, żeby mieć pewność, że zrozumieli go wszyscy uczniowie, niezależnie od tego, na jakim poziomie rozwoju techniki czytania są aktualnie. Niektóre ćwiczenia będą wymagały kolejnej lektury tekstu – w takim wypadku może to zrobić dobrze czytający uczeń. Teksty poetyckie ze względu na rytm i inne środki stylistyczne zawsze powinny być czytane przez nauczyciela. Duża część zadań w zestawach zawiera pytania otwarte, które dopuszczają wiele wariantów odpowiedzi i mają zachęcać do myślenia i dyskusji.