Listy do merliny i jej syna balthusa

Czterdzieści dwa listy Rilkego do Balladyny Kłossowskiej, matki malarza Balthusa, można czytać na wiele sposobów: jak dzieje romansu, jak świadectwo duchowości europejskiego modernizmu, jak spowiedź dziecięcia wieku, albo jak liryczny traktat estetyczny. Korespondencja z lat 1919-22, ułożona w cykl nie pozbawiony starannie budowanej dramaturgii, daje świadectwo nie tylko życia intymnego wybitnego poety, lecz staje się pretekstem do podjęcia wysiłku autoanalizy, a może i autokreacji. Zarazem jest ona zapisem rozpiętych między ekstazą a rozpaczą stanów wewnętrznych poety, walki z niemocą twórczą, obsesji stworzenia dzieła, dla którego miłość była pożywką jak i przeszkodą. Listy te, wydane po raz pierwszy w 1950 roku, stanowią wybór z ogromnej spuścizny epistolarnej, którą pozostawili po sobie Rilke i Merlina, jak zwykł nazywać Balladynę Kłossowską. Dopełnieniem tomu są listy Rilkego do Balthusa, esej o kocie Mitsou stanowiący wstęp do debiutanckiego tomu rysunków Balthusa, jak również opublikowane dopiero po śmierci Merliny zapiski z tego okresu, które wraz ze szkicami niewysłanych listów do niej zebrał i zdeponował pod zbiorczym tytułem Testament.