Oświecenie, czyli tu i teraz

„&bdquo Czym jest Oświecenie?&rdquo &ndash pytał Immanuel Kant w słynnym tekście z 1784 roku. Ponad dwieście lat p&oacute źniej autorzy i autorki tekst&oacute w zawartych w książce powracają do tego pytania, ale stawiają je inaczej: jako konkretną, polityczną kwestię dotycząca kształtu i perspektyw istnienia świata, w kt&oacute rym żyjemy. Zewsząd słychać dziś pesymistyczny refren: kres oświeceniowej tradycji głoszą myśliciele przynależący do rozmaitych tradycji intelektualnych i utożsamiani z r&oacute żnymi opcjami politycznymi. Do głosu dochodzą ponownie religijne fundamentalizmy, rośnie nieufność wobec nauki.W kontrze do tego sposobu myślenia książka pokazuje Oświecenie jako epokę, kt&oacute ra cały czas trwa: nie jako fantom, lecz jako żywa rama definiująca kształt naszej teraźniejszości, jako polityka krytycznego myślenia. Dziedzictwo oświeceniowe to nie balast, trup, kt&oacute rego należy reanimować lub dobić, lecz raczej coś jeszcze niezrealizowanego, ciągle niedopełnionego &ndash coś, co dopiero nadchodzi.

Integralną częścią książki jest esej wizualny. Prace pochodzą z kolekcji Gabinetu Rycin BUW &ndash pierwszej kolekcji grafiki w Polsce, założonej przez kr&oacute la Stanisława Augusta. Prace historyczne uzupełnione są artystycznymi komentarzami wsp&oacute łczesnych artyst&oacute w, kt&oacute re powstały specjalnie na potrzeby wystawy w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie w 2018 roku i książki.

Autorzy i autorki tekst&oacute w w książce: Edwin Bendyk pisze o związkach postoświeceniowego paradygmatu z techniką i futurologią Rafał Matyja zastanawia się, czy mamy dziś do czynienia z końcem oświeceniowej wyobraźni i co dziś pozostało z Oświecenia Iwona Kurz pisze o kwestii niedokończonej emancypacji i powinnościach uniwersytetu Agata Sikora analizuje panoptyczne i dystopijne dyskursy wewnątrz nowoczesności Olga Stanisławska wychodzi od paradoks&oacute w związanych z pojęciem &bdquo rasy&rdquo w Oświeceniu i pisze o splocie problematyki rasizmu oraz płci w wsp&oacute łczesnych dyskursach postkolonialnych Adam Lipszyc tropi &bdquo akty oświecenia&rdquo w literaturze Paweł Mościcki zastanawia się nad figurami wsp&oacute łczesnego libertynizmu w literaturze francuskiej Łukasz Ronduda i Tomasz Szerszeń wskazują, gdzie należy szukać źr&oacute deł polskiej nowoczesności i do jakich obraz&oacute w warto w tym poszukiwaniu się odwołać.

Artyści, kt&oacute rych prace znajdują się w książce: Anna Boghiguian, Andrea Bowers, Vincenzo Brenna, Pablo Bronstein, Augustin Brunais, Jacques Callot, Olga Czernyszewa, Matthaeus Deisch, Camille Henrot, William Hogarth, Ewa Juszkiewicz, Nikita Kadan, Jan Chrystian Kamsetzer, Tadeusz Kościuszko, Jakub Kubicki, Zbigniew Libera, Friedrich Anton August Lohrmann, Goshka Macuga, Dominik Merlini, Johann Heinrich M&uuml ntz, Anna Niesterowicz, Nomadic State (Karolina Mełnicka, Stach Szumski), Jan Piotr Norblin, Ferdynand Pinck, Giovanni Battista Piranesi, Jean-Louis Prieur, Joanna Rajkowska, Roee Rosen, Efraim Shroeger, Franciszek Smuglewicz, Mikołaj Sobczak, J&oacute zef Wall, Stanisław Zawadzki, Szymon Bogumił Zug

—

O REDAKTORACHŁukasz Ronduda &ndash historyk sztuki, kurator Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, kurator wielu wystaw, reżyser film&oacute w Performer i Serce miłości, autor książek Sztuka polska lat 70. Awangarda i Strategie subwersywne w sztukach medialnych, redaktor książek Kino-sztuka. Zwrot kinematograficzny w polskiej sztuce wsp&oacute łczesnej i Warsztat formy filmowej.

Tomasz Szerszeń &ndash antropolog kultury, artysta, adiunkt w Instytucie Sztuki PAN, redaktor pisma &bdquo Konteksty&rdquo , autor książek Podr&oacute żnicy bez mapy i paszportu, Wszystkie wojny świata i Architektura przetrwania, autor projekt&oacute w artystycznych odnoszących się m.in. do pojęcia archiwum.”