Polska myśl szkoleniowa. Historia piłkarskiego pragmatyzmu

Takiej książki jeszcze nie było – polski futbol taktycznie obnażony!

Od przedwojennej „szkoły krakowskiej” i Józefa Kałuży przez futbol totalny w polskiej wersji z lat 70. XX wieku aż po reprezentację Adama Nawałki i Czesława Michniewicza. Michał Zachodny wziął na warsztat „polską myśl szkoleniową” i rozłożył ją na czynniki pierwsze, analizując przyczyny rzadkich zwycięstw i znacznie częstszych porażek polskiej reprezentacji. Znany analityk odmalowuje krajobraz piłki nożnej znad Wisły na przestrzeni dziesięcioleci, przedstawiając jej rozwój na tle taktycznych przemian w światowym futbolu.

Co doprowadziło polską reprezentację do największych sukcesów w historii? W jaki sposób Kazimierz Górski i Antoni Piechniczek zbudowali drużyny, które sięgnęły po trzecie miejsce na mistrzostwach świata? Jak grały zespoły kolejnych selekcjonerów? Czy polski piłkarz ma w DNA grę z kontry? Czego najbardziej brakuje w polskim futbolu?

Michał Zachodny w swojej książce odpowiada na te i wiele innych pytań oraz analizuje, kiedy staliśmy się tak pragmatyczni, że jedynym celem naszych drużyn jest obecnie przetrwanie 90 minut, by ewentualnym korzystnym wynikiem usprawiedliwić sposób, w jaki się go osiągnęło.

***

Michał Zachodny stoi na czele ruchu, który zmienia sposób w jaki odbieramy piłkę nożną. Od lat opowiada nam o niej inaczej: Fachowością zastępuje pustosłowie, analiza taktyczna wypiera rozmowę o osławionych „cechach wolicjonalnych”. Ta książka jest ukoronowaniem tej rewolucji. To opowieść o tym dlaczego nasz futbol był niemal zawsze na peryferiach intelektualnych. Jak to się stało, że za czasów Kazimierza Górskiego nagle wskoczył do awangardy myśli piłkarskiej? No i jak to później zaprzepaszczono wracając do reaktywnej, prostej piłki. To w dużej mierze opowieść o Polsce. – Piotr Żelazny, Magazyn Kopalnia.

Ubóstwo naszej kultury piłkarskiej polega również na tym, że choć od zawsze drwiliśmy z „polskiej myśli szkoleniowej”, to stała się ona memem, pustym synonimem zacofania. Dopiero Michał Zachodny ją zrozumiał, atrakcyjnie opowiedział, zdefiniował. Laga do przodu i czytamy. Chyba że ktoś woli z kontry – Rafał Stec, Gazeta Wyborcza.

Takiej historii polskiego futbolu jeszcze nie było. Jak mistrzowie gatunku, Jonathan Wilson czy Michael Cox, Michał Zachodny łączy taktyczną kompetencję z zamiłowaniem do anegdoty, świetnie czyta grę, rozumie jej ewolucję, ale przede wszystkim otwiera nas na nieznany świat. Odwieczne pytania – wynik czy styl? Wielka wizja czy ciasny pragmatyzm? Kopiowanie obcych wzorów czy może próba wynalezienia własnej drogi? – znajdują zaskakująco świeże odpowiedzi, a obok Górskiego, Gmocha, Piechniczka czy Nawałki staje pracująca tu od samego początku i z niejasnych powodów zapomniana rzesza ekspertów z zagranicy. Jak dla mnie: książka roku – Michał Okoński, Tygodnik Powszechny.

BIOGRAM

Michał Zachodny

Dziennikarz i analityk Viaplay. W przeszłości pracował w Goal.com, Sport.pl i Łączy Nas Piłka, był korespondentem na trzech mistrzostwach Europy i mistrzostwach świata w Rosji. Pełnił również funkcję analityka w sztabie reprezentacji Polski U-19 i U-20. Autor podcastu Zachodny do tablicy.