Prawo o cudzoziemcach. Komentarz

Komentarz zawiera szczegółowe omówienie trzech ustaw:

• ustawy z 12.12.2013 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2094 ze zm.),
• ustawy z 13.6.2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1666),
• ustawy z 14.7.2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 293).

Publikacja uwzględnia najnowsze zmiany wchodzące w życie 1.1.2020 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 107), dotyczące udostępniania danych za pomocą urządzeń telekomunikacyjnych.

Ponadto w komentarzu zostały uwzględnione zmiany, które wejdą w życie w dniu wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej (Dz.U. z 2019 r. poz. 622), które dotyczą m.in.:

• warunków udzielenia zezwolenia na pobyt stały i czasowy, związanych z wystąpieniem z Unii Europejskiej Zjednoczonego Królestwa;
• udzielenia zezwolenia na pobyt w celu połączenia się z rodziną;
• zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;
• cofnięcia zezwolenia na pobyt stały;
• zwolnienia od pobierania opłaty wydania karty pobytu cudzoziemcowi;
• zmiany treści karty pobytu z adnotacją „Brexit”.

Komentarz wyczerpująco omawia podstawowe kwestie dotyczące prawa cudzoziemców, takie jak:

• zagadnienie wjazdu na terytorium RP,
• prawo pobytu,
• prawo stałego pobytu,
• wydalenie z terytorium RP,
• rejestry w sprawach obywateli UE i członków rodzin niebędących obywatelami UE,
• powołanie i kompetencje Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców,
• zasady przekraczania granic,
• pobyt cudzoziemców na terytorium RP w celu korzystania z mobilności,
• przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego,
• instytucje „zaproszenia”.

Ponadto pozycja omawia istotne kwestie z punktu widzenia praktycznego:

• wydawanie, przedłużanie, cofanie i unieważnianie wiz,
• wydanie, odmowa i przesłanki udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę,
• złożenie wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy,
• decyzję o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy,
• dokumenty wydawane cudzoziemcom,
• kontrole legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• zobowiązanie cudzoziemca do powrotu,
• zgodę na pobyt ze względów humanitarnych oraz zgoda na pobyt tolerowany,
• tranzyt cudzoziemca drogą powietrzną,
• wykonanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez organ innego państwa członkowskiego UE,
• przekazanie do innego państwa członkowskiego na podstawie rozporządzenia 604/2013 cudzoziemca, który nie ubiega się o udzielenie ochrony międzynarodowej,
• postępowanie w sprawie zatrzymania cudzoziemca, umieszczenie go w strzeżonym ośrodku lub zastosowanie wobec niego aresztu dla cudzoziemców,
• pobyt cudzoziemców w strzeżonym ośrodku lub w areszcie dla cudzoziemców,
• rejestry w sprawach cudzoziemców i ewidencja zaproszeń,
• wykaz cudzoziemców, których pobyt na terytorium RP jest niepożądany,
• krajowy zbiór rejestrów, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemców,
• odpowiedzialność przewoźnika,
• przepisy karne.

Publikacja zawiera omówienie różnego typu zezwoleń, w tym m.in.:

• zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji;
• zezwolenie na pobyt czasowy
• w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym,
• w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa,
• w celu wykonywania pracy przez cudzoziemca delegowanego przez pracodawcę zagranicznego na terytorium RP,
• w celu prowadzenia działalności gospodarczej,
• w celu kształcenia się na studiach,
• w celu prowadzenia badań naukowych;
• zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodzin obywateli RP oraz członków rodzin cudzoziemców;
• pobyt na terytorium RP cudzoziemców będących ofiarami handlu ludźmi;
• zezwolenie na pobyt czasowy
• ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu,
• ze względu na pracę sezonową,
• ze względu na inne okoliczności;
• zezwolenie na pobyt stały i zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE

Komentarz zawiera najnowsze orzecznictwo oraz dotychczasowy dorobek doktryny, co zapewnia Czytelnikowi najwyższy poziom merytoryczny. Do najważniejszych zmian należy m.in.:

• ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw z 24.11.2017 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 107), której celem jest stworzenie lepszych ram prawnych pozwalających na świadome zarządzanie migracjami w Polsce oraz w zakresie przyjmowania cudzoziemców, uwzględniając konieczność wprowadzenia szczególnych uregulowań prawnych między innymi dla cudzoziemców podejmujących w Polsce studia, dla absolwentów polskich uczelni oraz dla osób podejmujących w Polsce pracę, w tym w zawodach pożądanych dla polskiej gospodarki oraz usprawnienie istniejących procedur migracyjnych w oparciu o doświadczenia w stosowaniu obowiązujących przepisów prawa. Zmienia ona zasadnicze kwestie, takie jak m.in. odejście od wymogu posiadania stabilnego i regularnego źródła dochodu przez absolwenta polskiej uczelni w postępowaniu o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, wprowadzenie ułatwień w udzielaniu zezwolenia na pobyt czasowy i pracę oraz zezwolenia na pobyt stały dla pracowników wykonujących pracę w zawodach pożądanych dla polskiej gospodarki oraz wprowadzenie możliwości samodzielnego ubiegania się o zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną przez członka rodziny przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• ustawa z 20.7.2017 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 1543), która ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/36/UE. Dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie do wprowadzenia warunków i procedury wydawania zezwoleń na pobyt i pracę sezonową dla cudzoziemców;
• ustawa z 22.3.2019 r. o komornikach sądowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 771), która m.in. dodaje do katalogu osób uprawnionych do udostępniania danych przetwarzane w krajowym zbiorze rejestrów, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemców – komorników sądowych;
• ustawa z 22.2.2019 r. o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 577), który ma na celu dostosowanie polskiego porządku prawnego do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/801/WE. Dyrektywa ta nakłada na państwa członkowskie Unii Europejskiej obowiązek przyjęcia rozwiązań prawnych dotyczących wjazdu i pobytu cudzoziemców w celu prowadzenia badań naukowych, odbywania studiów, szkoleń oraz udziału w wolontariacie w ramach programu wolontariatu europejskiego oraz podjęcie pracy jako au pair.

Publikacja skierowana jest w szczególności do praktyków prawa: adwokatów, radców prawnych, notariuszy oraz sędziów, a także aplikantów zawodów prawniczych i studentów. Ponadto pozycja skierowana jest do urzędników administracji publicznej i samorządowej, sędziów administracyjnych, przedsiębiorców, konsulatów i ambasad.