Psychoanaliza w cieniu wojny i Zagłady

W książce Psychoanaliza w cieniu wojny i Zagłady zostają po raz pierwszy opowiedziane nieznane do tej pory losy polsko-żydowskich psychoanalityk&oacute w, psychiatr&oacute w i ich pacjent&oacute w w czasie drugiej wojny światowej i zagłady. Jednych z nich zamordowano, inni wyemigrowali, tylko nieliczni zaś, kt&oacute rzy przeżyli, pozostali w kraju. W wyjątkowym dialogu bez wzajemnych uprzedzeń i odruch&oacute w obronnych polscy i niemieccy historycy, filozofowie, psychiatrzy i psychoanalitycy stawiają pytanie, jak dzisiejsze społeczeństwo w Polsce zmaga się z traumami tego czasu: z Zagładą Żyd&oacute w, z wyniszczeniem mieszczaństwa i inteligencji, ze skutkami masowych przesiedleń po drugiej wojnie światowej, z prześladowaniami okresu stalinowskiego.

Czy te traumatyczne doświadczenia, kt&oacute re fundamentalnie zmieniły strukturę polskiego społeczeństwa, zostały przepracowane? Jak wiemy, destrukcyjne efekty traumy związane z doświadczeniem zabijania, byciem świadkiem, utratą bliskich, poczuciem winy i wstydu trwają dalej za murem budowanym z fantastycznych narracji obronnych, zaprzeczenia i milczenia. Wraz z tymi formami obrony są one nieświadomie przekazywane kolejnym pokoleniom. Nieprzepracowana trauma przeradza się w strach i agresję wobec inności i obcości. Dlatego mimo że od czas&oacute w wojny minęło z g&oacute rą siedemdziesiąt lat, polskie społeczeństwo czeka nadal trudne zadanie kulturowe. Musi ono uporać się ze swoimi mitami o niezłomnym heroizmie, o byciu tylko niewinną ofiarą, kt&oacute re od czas&oacute w rozbior&oacute w kształtowały polską tożsamość. W realizacji tego zadania istotną rolę może odegrać psychoanaliza z jej oświeceniowym postulatem pobudzania krytycznego myślenia, kt&oacute re jest w stanie przejść przez proces żałoby.