Staromiejskie Zgrupowanie „Róg”. Kalendarium

Juliusz Kulesza jako pierwszy badacz przybliża historię staromiejskiego Zgrupowania „Róg”, któremu do tej pory nie poświęcono osobnego opracowania.
Zgrupowanie „Róg” zostało sformowane w ramach organizowanej od 7 sierpnia 1944 r. Grupy „Północ” celem obrony południowo-wschodniego odcinka Starego Miasta. Dowódcą oddziału został mjr Stanisław Błaszczak „Róg”, od którego pseudonimu zgrupowanie wzięło swoją nazwę. W skład jednostki weszły bataliony: „Bończa”, „Gustaw”, „Wigry”, WSOP „Dzik”, a także Samodzielna Grupa PWB/17/S, 104 kompania Związku Syndykalistów Polskich, Dywizjon Artylerii Zmotoryzowanej NSZ „Młot” oraz żołnierze AL.
Pododdziały obsadzały pozycje wzdłuż wybrzeża Wisły – od gmachu Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych na północy po wypalony Zamek Królewski na południu, a dalej – w rejonie pl. Zamkowego, z wylotami ulic Świętojańska, Piwna i Podwale, do styku z sąsiednim Zgrupowaniem „Kuba” w rejonie ul. Miodowej. Do chwili pojawienia się Zgrupowania „Radosław” oddziały „Roga” kontrolowały także linię ul. Konwiktorskiej aż po ul. Bonifraterską. Po ewakuacji kanałami w nocy z 1 na 2 września do Śródmieścia zgrupowanie zostało rozwiązane, a mjr „Róg” objął dowództwo nad nowo utworzoną Grupą „Powiśle”.
Po 6 września oddziały mjr. „Roga” walczyły w Śródmieściu Północnym. Wyszły do niewoli 5 października w szeregach 36 Pułku Piechoty 28 Dywizji Piechoty Warszawskiego Korpusu AK. Autor, który sam był żołnierzem Zgrupowania „Róg”, opisuje codzienne mordercze zmagania prowadzone przez żołnierzy mjr. „Roga”. Skupia się nie tylko na działaniach militarnych, lecz także kreśli historie poszczególnych powstańców. Pokazuje też stopniową zagładę staromiejskiej dzielnicy.
Całość stara się osadzić w kontekście sytuacji panującej w powstańczej Warszawie.