Uchwała budżetowa jednostki samorządu terytorialnego + wzory do pobrania

Publikacja omawia zasady sporządzania uchwały budżetowej na 2023 r. z uwzględnieniem zmian zaistniałych w 2022 r. czyli.:

• ustawa z 14.10.2021 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 1927),
• ustawa z 12.3.2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 583 ze zm.),
• ustawa z 9.6.2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1265),
• ustawa z 5.8.2022 r. o dodatku węglowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 1692),
• rozporządzenie Ministra Finansów z 15.7.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1571),
• ustawa 15.9.2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1967), która wprowadza tzw. dodatek energetyczny,
• ustawa z 15.9.2022 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1964), która wprowadza m.in. ważne zmiany w relacji z art. 242 i 243 ustawy o finansach publicznych, czy też w definicji wolnych środków.

Książka omawia również zagadnienia związane z nowymi źródłami finansowania zadań, czyli Rządowym Funduszem Polski Ład oraz Funduszem Pomocowym.

Uwzględnienie powyższych zmian jest związane z tym, że zakres danych zawartych w uchwale budżetowej ulega zmianom nie tylko wskutek kolejnych nowelizacji ustawy o finansach publicznych, ale także wobec zmian w przepisach stanowiących podstawę prawną do opracowania i realizacji budżetu (istotna zmiana dotycząca źródeł finansowania deficytu budżetowego, definicji wolnych środków, ujmowania poręczeń i gwarancji w uchwale budżetowej, braku części rozwojowej subwencji w 2023 r.), czy też wprowadzanych nowych przepisów na skutek pojawiania się globalnych zagrożeń (np. wojna na Ukrainie i kryzys uchodźczy, kryzys energetyczny). Chodzi o nową definicję wolnych środków wprowadzoną przez nowelizację ustawy o dochodach samorządu terytorialnego z 15.9.2022 r., nietypowe źródła finansowania zadań m.in RFPŁ;PIS, Fundusz Pomocy, Fundusz przeciwdziałania COVID-19 finansujący wypłatę dodatku węglowego oraz nowe obowiązki ponoszenia wydatków z budżetu JST na zadania związane z poprawą efektywności energetycznej i rozwoju odnawialnych źródeł energii.

W książce przedstawiono i wyjaśniono liczne zmiany w przepisach, które miały miejsce od ostatniego wydania tej książki, które dotyczą sporządzania uchwały budżetowej na 2023 r. Są one związane z:

• spełnieniem obligatoryjnych relacji z art. 242 i 243 ustawy o finansach publicznych,
• poręczeniami i gwarancjami wymagalnymi,
• pomocą uchodźcom z Ukrainy,
• Rządowym Funduszem Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych,
• poszerzeniem możliwości udzielania pomocy finansowej społecznościom lokalnym i regionalnym innych państw,
• dodatkowymi możliwościami wykorzystania uzyskanych dochodów z opłat z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

W opracowaniu wyjaśniono zagadnienia dotyczące m.in.:

• Zmian w budżecie
• W jakim zakresie organ wykonawczy może dokonać zmian w budżecie JST, polegających na zwiększeniu o określoną kwotę planu wydatków majątkowych budżetu związanych z wprowadzeniem przez JST nowych inwestycji lub zakupów inwestycyjnych, w tym stanowiących przedsięwzięcia?
• Jakie są relacje między poszczególnymi kompetencjami organu wykonawczego dotyczącymi zmiany budżetu JST?
• Rezerw
• Jakie są limity wysokości rezerwy ogólnej, na co można ją wykorzystać i czy można ją zmienić w ciągu roku budżetowego?
• Jakie są różnice pomiędzy rozdysponowaniem rezerwy ogólnej a jej częściowym rozwiązaniem?
• Jakie zmiany w zakresie wykorzystania rezerwy ogólnej wprowadziła ustawa covidowa z 2.3.2020 r.?
• Jaka jest minimalna wysokość rezerwy na zarządzanie kryzysowe (niestety z działalności nadzorczej i kontrolnej RIO wynika, że JST tworzą zbyt niską rezerwę w stosunku do wymaganego ustawowego minimum)?
• Jakie są różnice w dysponowaniu rezerwą celową na zadania z zakresu zarządzania kryzysowego, w porównaniu do innych rezerw celowych budżetu?
• Jaka jest różnice pomiędzy rezerwą ogólną a rezerwami celowymi budżetu jednostki samorządu terytorialnego?
• Jaki organ jest właściwy do dysponowania rezerwami budżetu jednostki samorządu terytorialnego?
• Jak ujmować w klasyfikacji budżetowej i ewidencjonować w księgach rachunkowych rezerwy?
• Wydatków niewygasających
• Jak kontrolować zakres niewykorzystania wydatku, aby wnioskować o jego ujęcie jako niewygasający?
• Jaki organ jest uprawniony do utworzenia wydatków niewygasających?
• Jakie są obligatoryjne elementy uchwały w sprawie wydatków niewygasających budżetu JST?
• Jak ujmować w wykazie niezrealizowanych kwot wydatki związane z realizacją projektów współfinansowanych ze środków z budżetu Unii Europejskiej?
• Jaki jest ostateczny termin dokonania wydatku niewygasającego?
• Jakie są formalnoprawne wymogi uchwały organu stanowiącego JST podejmowanej w sprawie wydatków niewygasających?
• Jak wydatki niewygasające ujmować w klasyfikacji budżetowej i ewidencjonować w księgach rachunkowych?
• Budżetu obywatelskiego
• Jak należy definiować budżet obywatelski i jaki jest jego charakter prawny?
• Co oznacza obligatoryjność budżetu obywatelskiego w miastach na prawach powiatu?
• Jaki jest charakter prawny ustawowego limitu wysokości budżetu obywatelskiego w miastach na prawach powiatu i jak należy go obliczać?
• Jak powinny być ustalane terminy w procedurze budżetu obywatelskiego?
• Jakie zadania (projekty) budżetu obywatelskiego mogą być przyjmowane do realizacji przez organy JST?
• Jakie są podstawowe wymogi prawidłowej uchwały w sprawie wymagań, jakie powinien spełniać projekt budżetu obywatelskiego – w zakresie wymaganej liczby podpisów mieszkańców popierających wniosek, zasad oceny zgłoszonych projektów, trybu odwoławczego, zasad przeprowadzania głosowania nad projektami?
• Jak powinno wyglądać uwzględnianie zadań budżetu obywatelskiego w uchwale budżetowej?
• Jaki jest zakres dopuszczalnych zmian w zadaniach budżetu obywatelskiego wprowadzanych przez organ stanowiący JST w trakcie prac nad projektem uchwały budżetowej?
• Jaka powinna być szczegółowość wydatków na zadania budżetu obywatelskiego uwzględnianych w uchwale budżetowej? 
• Funduszu sołeckiego
• Jak należy definiować fundusz sołecki i jaki jest jego charakter prawny?
• Czy fundusz sołecki może funkcjonować na terenie miasta?
• Jakie są ustawowe terminy w procedurze wyodrębniania i realizacji funduszu sołeckiego?
• Co oznacza zawity charakter tych terminów?
• Jakie są obowiązki informacyjne i sprawozdawcze wójta w zakresie procedury funduszu sołeckiego?
• Co oznacza stały i nieograniczony czasowo charakter uchwały w sprawie wyrażenia zgody na wyodrębnienie funduszu sołeckiego w budżecie gminy?
• Co oznacza zasada corocznego podejmowania uchwały o niewyrażeniu zgody na wyodrębnienie funduszu sołeckiego w kolejnym roku budżetowym?
• Jakie są wymogi formalne i merytoryczne przedsięwzięcia sołeckiego? Jakie są dopuszczalne przesłanki odrzucania wniosków sołeckich przez wójta i radę gminy?
• Jak powinno wyglądać uwzględnianie wniosków sołectw w uchwale budżetowej?
• Jaka powinna być szczegółowość wydatków na przedsięwzięcia sołeckie uwzględniane w uchwale budżetowej szczegółowość tzw. załącznika sołeckiego?
• Czy istnieje możliwość zmiany przedsięwzięcia sołeckiego w trakcie roku budżetowego? 

Wszystkie wzory dokumentów publikowane w książce są dostępne do pobrania na stronie internetowej, której adres znajduje się w  publikacji.