Umowa licencyjna w prawie autorskim. Struktura i charakter prawny

Publikacja nagrodzona przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w kategorii pracy habilitacyjnej w XII edycji konkursu na najlepszą rozprawę habilitacyjną i doktorską oraz pracę magisterską, licencjacką lub inżynierską na temat własności intelektualnej.

Ustalenie konstrukcji oraz charakteru prawnego umowy licencyjnej ma kluczowe znaczenie dla rozwiązania wielu problemów, które rodzi nawiązanie stosunku licencji. Prezentowana monografia poświęcona jest poszukiwaniu rozwiązań do tego właściwych, opartych na wyważeniu interesów wszystkich uczestników procesu eksploatacji praw autorskich.

Obrót prawami autorskimi wymaga często nawiązania wielu stosunków umownych. Relacje, powstające w procesie eksploatacji tworzą zwykle łańcuch powiązań. Zadaniem prawa jest dostarczenie stosownych instrumentów oraz sformułowanie odpowiednich reguł, tak aby wspominane powiązania ułożyć w sposób należyty. Jednym z nich jest umowa licencji. Obowiązująca ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych wymienia wprawdzie licencję jako instrument eksploatacji praw autorskich, jednak nie normuje jej  w sposób wyczerpujący. Ten stan rzeczy rodzi pytania o podstawową strukturę oraz jej charakter prawny. Kształt umowy licencyjnej ma znaczenie dla relacji pomiędzy jej stronami, jednak równie istotne jest określenie pozycji licencjobiorcy wobec kolejnych nabywców eksploatowanego prawa.

W monografii podjęto rozważania dotyczące pozycji prawnej licencjobiorców oraz sublicencjobiorców. W procesie eksploatacji dzieła powstaje bowiem zwykle cały łańcuch, powiązanych ze sobą stosunków licencyjnych. W związku z tym prezentowane opracowanie udziela odpowiedzi m.in. na pytania:

• czy następcy prawni licencjodawcy zmuszeni są akceptować wcześniej udzielone licencje, czy też fakt ten pozostaje wobec nich całkowicie obojętny?
• czy w przypadku wypadnięcia jednego z ogniw w łańcuchu stosunków licencyjnych następuje efekt domina,  powodujący pozbawienie prawa korzystania z praw do utworu przez kolejnych licencjobiorców?

Autorka wyjaśnia również pozycję licencjobiorcy wobec osób naruszających prawo autorskie, a także wobec innych licencjobiorców, rozważając, czy licencjobiorca dysponuje prawem skargi wówczas, gdy jego interesy są zagrożone lub naruszane postępowaniem wymienionych wyżej podmiotów, czy też może jest on w tym względzie uzależniony od aktywności licencjodawcy.

Ponadto, w prezentowanej monografii wyjaśniono  pojęcie „pole eksploatacji” oraz wskazano cechy odróżniające je od tych postanowień umownych, które służą wskazaniu sposobu korzystania z przedmiotu licencji.