Zmiany w postępowaniu egzekucyjnym w administracji

Publikacja przedstawia w sposób kompleksowy nowe regulacje prawne dotyczące postępowania egzekucyjnego w administracji wprowadzone ustawą z 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 2070 ze zm.). Zasadnicza część zmian wchodzi w życie 30 lipca 2020 r.

Nowelizacja obejmuje głównie zmiany w zakresie wystawiania i przekazywania do egzekucji tytułów wykonawczych, przepisów regulujących środki zaskarżenia, egzekucję z majątku wspólnego małżonków, egzekucję z majątku dłużnika rzeczowego, zbieg egzekucji, egzekucję z pieniędzy, egzekucję z ruchomości, egzekucję z rachunków bankowych, egzekucję z nadpłat i zwrotów podatków oraz wykonywanie przez naczelników urzędów skarbowych postanowień o zabezpieczeniu majątkowym wydanych przez prokuratora lub sąd w postępowaniu karnym lub karnym skarbowym.

Głównym celem nowelizacji było usprawnienie i uproszczenie administracyjnego postępowania egzekucyjnego i zabezpieczającego uregulowanego przepisami EgzAdmU. Wprowadzone zmiany mają przede wszystkim zapewnić wzrost efektywności stosowanych środków egzekucyjnych w egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym.

W związku z wejściem w życie nowelizacji pojawią się nowe regulacje obowiązujące w egzekucji administracyjnej, m.in.:

• uregulowano zasady dobrowolnej zapłaty zaległości oraz zmodyfikowano regulacje dotyczące egzekucji z pieniędzy, rachunków bankowych, wierzytelności z tytułu nadpłaty lub zwrotu podatku, praw z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innych rachunkach oraz wierzytelności z rachunków pieniężnych oraz z ruchomości;
• dokonano zmian w zakresie zbiegów egzekucji, w tym usprawniono przekazywanie dokumentów pomiędzy organami egzekucyjnymi oraz wprowadzono procedurę działania przy bezczynności lub nieprawidłowym działaniu jednego ze zbiegających się organów;
• wprowadzono nowy środek zaskarżenia – sprzeciw – przysługujący małżonkowi odpowiedzialnemu majątkiem wspólnym i dłużnikowi rzeczowemu;
• rozdzielono i zróżnicowano podstawy zarzutów i wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego;
• wprowadzono szereg zmian w przepisach dotyczących egzekucji z ruchomości m.in. nowe możliwości dla organu zajęcia ruchomości, licytacja za pośrednictwem komercyjnych portali aukcyjnych, czy sprzedaż zajętej ruchomości przez zobowiązanego, za zgodą organu egzekucyjnego.

Zasadą stanie się także przekazywanie tytułów wykonawczym za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub środków komunikacji elektronicznej.

Dzięki tej publikacji dowiedzą się Państwo m.in.:

• Kto, kiedy i na jakich zasadach może wezwać zobowiązanego do złożenia oświadczenia o posiadanym majątku i źródłach dochodu oraz jakie są konsekwencje złożenia fałszywego oświadczenia?
• Jak wystawiać tytuły wykonawcze i kierować je do egzekucji, w tym jakie informacje należy przekazać organowi egzekucyjnemu wraz z tytułem wykonawczym?
• Jak i kiedy wystawić dalszy, kolejny i zmieniony tytuł wykonawczy?
• Jak prowadzić egzekucję do majątku wspólnego zobowiązanego i jego małżonka, a także dłużnika rzeczowego oraz jakie prawa przysługują tym uczestnikom postępowania?
• Jakie nowe wymogi formalne ustawa stawia wnoszonym środkom zaskarżenia i jak organ powinien postąpić w przypadku, gdy wnoszone podanie nie spełnia tych wymogów?
• Jak wyglądają nowe konstrukcje sprzeciwu, zarzutów w sprawie egzekucji, zawieszenia i umorzenia postępowania, skargi na czynność egzekucyjną i przewlekłość postępowania oraz jak wygląda tryb wydawania rozstrzygnięć w tych sprawach?
• Kiedy można fakultatywnie uchylić czynność egzekucyjną, a kiedy należy zrobić to obligatoryjnie, nawet jeżeli nie wniesiono skargi?
• Jak wyglądają zmiany w zasadach rozstrzygania zbiegów i przekazywania dokumentów do łącznego prowadzenia egzekucji, w tym co należy zrobić gdy zbiegający się organ egzekucyjny nie przekazuje akt do łącznego prowadzenia egzekucji?
• Kiedy i kto może dobrowolnie zapłacić egzekwowaną należność?
• Jakie są ograniczenia w prowadzeniu egzekucji z pieniędzy?
• Jak powinien działać dłużnik zajętej wierzytelności przy zbiegu i według jakich przepisów tytułować przelewy kierowane do organu egzekucyjnego?
• W jaki sposób banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe powinny realizować zawiadomienia o zajęciu wierzytelności z rachunków bankowych?
• Jakie kwoty zgromadzone na rachunku bankowym nie podlegają egzekucji?
• Jak dłużnik zajętej wierzytelności będzie realizował zajęcie z tytułu zwrotu lub nadpłaty podatku?
• Jak zająć ruchomość „zza biurka” i jak wygląda dalsze postępowanie z tak zajętą ruchomością?
• Kiedy i na jakich zasadach zobowiązany może sam sprzedać zajętą ruchomość?
• Jak wygląda przebieg licytacji publicznej?
• Jak sprzedać ruchomość w drodze licytacji elektronicznej, w tym jak wybrać podmiot, za pośrednictwem którego systemu teleinformatycznego będzie prowadzona licytacja?
• Co zrobić ze środkami pozostałymi po podziale kwot uzyskanych z egzekucji?
• Które ze znowelizowanych przepisów mają zastosowanie do postępowań egzekucyjnych wszczętych przed wejściem w życie nowelizacji?

W książce Autor szczegółowo omawia wprowadzone zmiany z odwołaniem do celów i założeń nowelizacji, ze szczególnym uwzględnieniem przepisów przejściowych. Publikacja zawiera liczne tabele porównawcze wybranych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji przed i po wprowadzonych zmianach. Ponadto w książce wskazano również na wypracowane w orzecznictwie poglądy, które mimo zmian zachowają swoją aktualność.