Monitoring w placówkach medycznych z uwzględnieniem wytycznych Europejskiej Rady Ochrony Danych + płyta CD

Praktyczny poradnik o zasadach stosowania monitoringu w placówce medycznej, który zawiera pakiet wzorów dokumentacji dotyczącej monitoringu, jaki powinna posiadać każda placówka medyczna.

Poradnik uwzględnia najnowsze wytyczne Europejskiej Rady Ochrony Danych w sprawie przetwarzania danych osobowych za pomocą urządzeń video, przyjęte w dniu 29 stycznia 2020 r. i jako jedyna publikacja na rynku zawiera ich treść przetłumaczoną na język polski.

Funkcjonowanie monitoringu wizyjnego w placówkach medycznych uzasadniane jest przede wszystkim dobrem pacjentów, a konkretnie ich bezpieczeństwem i zdrowiem. Istotnym argumentem przemawiającym za wykorzystywaniem monitoringu jest także konieczność zapewnienia bezpieczeństwa członkom personelu medycznego. Chociaż monitoring niewątpliwie stanowi w tym względzie przydatne narzędzie, jego stosowanie w podmiotach leczniczych nasuwa w praktyce wiele pytań i wątpliwości, także w kontekście ryzyka naruszenia praw pacjentów – w szczególności prawa do poszanowania intymności i godności – oraz w zakresie, w jakim stanowi „inwazyjną formę przetwarzania danych osobowych”. Nagrania obrazów zarejestrowanych przez monitoring są bowiem zbiorami danych osobowych (wizerunków osób), a zatem objęte są przepisami ustawy o ochronie danych osobowych. Urząd Ochrony Danych Osobowych wskazuje, że monitoring wizyjny podlega szczególnej weryfikacji przez administratora w zakresie oceny potrzeby jego stosowania, a także przez organy kontrolne w zakresie konieczności jego zabezpieczenia oraz kontroli.

Dynamiczny proces rozwoju technologii oraz powszechnej digitalizacji treści stały się źródłem konieczności weryfikacji przepisów prawnych stosowanych w zakresie ochrony wizerunku zarówno pacjentów, jak i personelu medycznego. Coraz bardziej inwazyjne formy przetwarzania danych osobowych, a także rozwijające się możliwości techniczne łączą się z możliwością ich naruszenia na wielu płaszczyznach, w szczególności właśnie w tych grupach społecznych. Dokonywanie nadzoru przy pomocy dostępnych technologii jest zjawiskiem powszechnym. Od lat stosowane jest rejestrowanie obrazu w miejscach ogólnodostępnych, a w wielu miejscach pracy nie budzi zaskoczenia obecność kamer lub systemów informatycznych monitorujących aktywność pracownika na komputerze.

Największym ryzykiem w stosowaniu monitoringu wizyjnego w podmiotach leczniczych jest naruszenie dwóch obszarów regulacji prawa – praw pacjenta i zasad ochrony danych osobowych. W celu minimalizacji ryzyka związanego z naruszeniem konieczne jest podjęcie decyzji o tym, w jakim miejscu i na jakich zasadach będzie stosowany monitoring w takiej placówce.

W książce uwzględniono wytyczne 3/2019 Europejskiej Rady Ochrony Danych w sprawie w sprawie przetwarzania danych osobowych za pomocą urządzeń video, wersja 2.0. przyjęta w dniu 29 stycznia 2020 r. Wytyczne te stanowią zbiór zasad dotyczących stosowania monitoringu wizyjnego, zebranych w jednym miejscu, oraz rekomendują praktyczne rozwiązania, i dzięki temu są nieocenioną pomocą dla wszystkich administratorów wykorzystujących monitoring. Nowe wytyczne m.in.:

• rekomendują rozwiązania dotyczące wykazania uzasadnionego interesu przy stosowaniu monitoringu,
• omawiają zasady dotyczące ujawniania nagrania stronom trzecim, organom ścigania,
• wskazują, jakie stosować środki techniczne i organizacyjne przy korzystaniu z monitoringu, jak realizować prawa osób obserwowanych oraz jak o monitoringu informować. Wytyczne rekomendują rozwiązania praktyczne dla administratorów.

Na końcu książki znajduje się pełna treść wytycznych Europejskiej Rady Ochrony Danych, przetłumaczona na język polski.

Poszczególne rozdziały książki omawiają takie zagadnienia jak:

• realizacja praw osób monitorowanych,
• wykorzystanie nagrań z monitoringu w procesach o błędy medyczne,
• zasady informowania o monitoringu personelu medycznego, pracowników i pacjentów,
• zabezpieczenia monitoringu wizyjnego,
• dokumentacja wewnętrzna, którą powinni posiadać administratorzy danych w zakresie monitoringu,
• kiedy i jakie grożą kary za naruszenie praw pacjentów i innych osób obserwowanych,
• wykazanie zasady rozliczalności przy stosowaniu monitoringu w placówce medycznej.

Najważniejsze atuty publikacji to:

• wzory dokumentów i rozwiązań do zastosowania w placówkach medycznych stosujących monitoring;
• omówienie najnowszych wytycznych Europejskiej Rady Ochrony Danych dotyczących monitoringu wizyjnego z 29 stycznia 2020 r.;
• schematy przebiegu postępowania przed Prezesem UODO i Rzecznikiem Praw Pacjenta;
• omówienie istotnych z uwagi na tematykę poradnika przepisów RODO w kontekście stosowania monitoringu w placówkach medycznych;
• uwzględnienie najnowszego orzecznictwa sądowego;
• uwzględnienie aktualnych propozycji kodeksów postępowania dla sektora ochrony danych osobowych;
• liczne przykłady z praktyki placówek medycznych;
• doskonały zespół Autorek, który tworzą osoby z wieloletnią praktyką, specjalizujące się w problematyce ochrony danych osobowych czy prawie nowych technologii, a także blisko współpracujące z podmiotami leczniczymi.

Niewątpliwym atutem poradnika jest zamieszczenie w nim 16 wzorów dokumentów dotyczących stosowania monitoringu w placówkach medycznych. Są to:

1. formularz oceny skutków dla ochrony danych (DPIA),
2. informacja o zakresie, celach i sposobie zastosowania monitoringu (do regulaminu),
3. informacja o zakresie, celach i sposobie zastosowania monitoringu (na piśmie),
4. informacja o wprowadzeniu monitoringu w sposób zwyczajowo przyjęty,
5. upoważnienie do przetwarzania danych,
6. protokół z usunięcia zapisów z monitoringu,
7. ankieta w zakresie weryfikacji wymogów dotyczących stosowania monitoringu wobec pacjentów,
8. postanowienia do wprowadzenia do regulaminu organizacyjnego,
9. klauzula informacyjna wobec pacjentów dotycząca monitoringu,
10. informacja o przetwarzaniu danych osobowych w związku ze stosowanym monitoringiem w miejscu pracy,
11. informacja o stosowaniu monitoringu wizyjnego w zgodzie z prawami pacjenta,
12. procedura sprawdzająca prowadzona przez inspektora ochrony danych osobowych w trybie art. 39 ust. 1 lit. b RODO,
13. umowa powierzenia przetwarzania danych osobowych,
14. wniosek o zabezpieczenie dowodu z monitoringu wizyjnego,
15. oświadczenie o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych, w tym w postaci wizerunku,
16. oświadczenie o wyrażeniu zgody na utrwalanie i rozpowszechnianie wizerunku.

Wszystkie wymienione wzory są dołączone w wersji edytowalnej na płycie CD dołączonej do książki.

Dzięki tej publikacji Czytelnik dowie się m.in.:

• Jak stosować w praktyce najnowsze wytyczne Europejskiej Rady Ochrony Danych w zakresie monitoringu wizyjnego?
• Jak prawidłowo realizować obowiązek informacyjny dotyczący monitoringu w placówce medycznej?
• Jak powinna wyglądać wewnętrzna dokumentacja monitoringu w placówkach medycznych?
• Czy każda placówka powinna posiadać monitoring?
• Na czym polega zasada rozliczności i jak ją wykazać, stosując monitoring?
• Jak wykorzystać nagrania z monitoringu jako dowody w procesach o błędy medyczne?
• Jak prawidłowo realizować prawa osób monitorowanych?
• Jak jest uregulowana kwestia zabezpieczenia dokumentacji medycznej w aspekcie technicznym i organizacyjnym?
• Czy należy pozyskiwać zgody od pracowników placówki medycznej na ich monitorowanie?
• Czy można nagrywać pacjenta w trakcie zabiegu?
• W których szpitalnych salach można monitorować pacjenta bez jego zgody?
• Czy można filmować, nagrywać i robić zdjęcia bez zgody personelu medycznego?
• Jak prawidłowo zabezpieczyć dane osobowe zarejestrowane przez monitoring?
• Jak przeprowadzić analizę ryzyka dla monitoringu?
• Kiedy należy anonimizować nagrania z monitoringu?
• Kiedy można otrzymać karę od Rzecznika Praw Pacjenta?
• Jaka jest rola inspektora ochrony danych w stosowaniu monitoringu w placówce medycznej?
• Za jakie zachowania związane z przetwarzaniem danych osobowych grozi obecnie odpowiedzialność karna?
• Jakie środki ochrony prawnej przysługują osobie, której dane dotyczą w związku z naruszeniem przez administratora przepisów RODO?
• Z wykorzystaniem jakich metod należy analizować ryzyko przetwarzania danych osobowych płynącego z otoczenia?
• Jak postawy i zachowania pracowników wpływają na bezpieczeństwo danych osobowych?
• Jak dokumentować naruszenia dotyczące monitoringu?
• Czy można monitorować jakość pracy personelu medycznego za pomocą nowych technologii?
• Jak weryfikować dostawcę monitoringu, jaka powinna być treść umowy powierzenia oraz jakie obowiązki ciążą na dostawcy monitoringu?
• Kiedy należy dokonać zgłoszenia naruszenia ochrony danych osobowych organowi nadzorczemu i na kim ciąży ten obowiązek?
• Jak zrealizować obowiązek zawiadomienia osoby, której dane dotyczą o naruszeniu ochrony danych osobowych?
• Jak realizować obowiązek dokumentowania naruszeń ochrony danych osobowych?